Search results

Saved words

Showing results for "dhyaan"

jogii

yogi, one who retires from the world, hermit, ascetic, devotee, Hindu fakir, mendicant

jog

joining, uniting, fitting

jog-bazra

(نباتیات) ان فطروں میں تناسلی اعضا موجود ہوتے ہیں تناسلی ملاپ کا نتیجہ عموما ایک یبض بذرہ یا جوگ بذرہ ہوتا ہے .

joga

لیموں ، کھٹا وغیرہ کی ایک قسم ، لاط : جنس Citrus.

jogya

رک : جوگا .

jog-vaahii

a menstruum or medium for mixing medicines, alkali, quicksilver

jogiyaana

جوگیوں کا ، جوگیوں کا سا .

jog-bar

مناسب شوہر ، لائق بر ، کفو ، ہم پلہ مرد.

jog-paT

وہ پتلی پٹی نما لن٘گوٹ جو سنیاسی یا جوگی اپنی ستر پوشی کے لیے بان٘دھ لیتے ہیں.

jog-bazar

(نباتیات) اس طریقے میں میل کھانے والے زواجہ ہم شکل ہوتے ہیں مثلاََ اسپائروگیر اور میوکر ان کے ملاپ سے جو خلیہ حاصل ہوتا ہے وہ جوگ بذر کہلاتا ہے .

jog maayaa jii kaa pa.nkhaa

(ہندو) جوگ مایا جی (رک) کے مندر (واقع قطب دہلی) پر چڑھانے کے لیے جلوس کی شکل میں لے جایا جانے والا آراستہ پن٘کھا .

joguu

رک : جوگ .

jog-kalaa

علم و عمل ریاضت.

jog aasan

a posture or mode of sitting proper for profound and abstract meditation

jogii thaa so uTh gayaa, aasan rahii bhabhuut

The devotee is gone and nothing but the ashes remains on his seat, The soul is fled but dust is left

jogii ho jaanaa

۔فقیر ہوجانا۔ ؎

jognaa

مناسب، لیاقت، صلاحیت، اہلیت، وضع داری، علمیت

jognii

a female demon

jog karnaa

ریاضت کرنا ، دنیا چھوڑ کر خدا کی عبادت میں لگ جانا ، جوگی بننا.

jog-nidraa

a kind of sleep (supposed to be peculiar to devotees) which admits of the full exercise of the mental powers, a state of half-contemplation, half-sleep, light sleep, wakefulness

jog tajnaa

(کسی غم یا صدمے وغیرہ سے) جوگیوں کی وضع اختیار کرلینا.

jog-naavik

catfish, silvery river fish, Silurus asotus

jogiyaa

like a yogi or pertaining to be a yogi

jogitaa

suitability, propriety, fitness, appropriateness, consistency, ability, capability

jog pa.Dnaa

ستاروں کا ملاپ ہونا ، قران ہونا .

jog samaanaa

تیاگنے کی دھن سوار ہونا .

jog kamaanaa

ریاضت و عبادت کرنا ، دنیا کا عیش و آرام ترک کردینا ، جوگ کرنا.

jog ramaanaa

رک : جوگ سادھنا معنی نمبر ۲.

jog bhuulnaa

فقیری کے آداب یاد نہ رہنا ، عبادت و ریاضت بھول جانا .

jog saadhnaa

to practise meditation, to live a life of asceticism, to practise profound and abstract meditation, to lead the life of an ascetic, (dial) become an ascetic lead the life of an ascetic quit lay life

jog-abhyaas

جوگی کی ریاضت اور طور و طریق.

jogan

female Hindu ascetic

jograa

(کاشت کاری) بل میں جوا بان٘دھنے کی رسّی ، ندھا ، نادھی ، نریلی ، ہرنادھ .

jogii maare chhaar haath

غریب کو مارنے کا کوئی فائدہ نہیں، اگر جوگی کو ماریں تو راکھ ہی ہاتھ کو لگتی ہے

jogvanaa

دیکھ بھال کرنا ، حفاظت کرنا ، خبر گیری کرنا (= جُگانا).

jog-chaal

the precession of the equinoxes

joganiyaa

the wife of a jogī, a female devotee or performer of jog

jogeshar

رک : جوگ کا تحتی (جوگ + ایشر).

jog lenaa

to retire from the world, become or live like an ascetic

jogaa-jog

برابر ، ٹھیک ، ٹھیکم ٹھیک ، پورا پورا ؛ ہمسر ، مقابل ؛ قائل ، قابل ، قابلیت والا.

jog-maayaa

the māyā or magical power of the Yoga, a certain illusionary power which Jogīs are supposed to possess (viz. the being able to assume at will any number of forms of their own body)

jog kaa jog

(مجاذاً) نحس ستاروں کا ملاپ .

jog khonaa

ریاضت و عبادت کا پھل گن٘وانا ، روحانیت کھو دینا ، تپسیا ختم ہو جانا.

jogii-pan

سنیاسیوں کا سا روپ بھرنے یا جوگ لینے کی حالت .

jogeshvar

master of yoga, any master sage or yogi

jog le kar baiThnaa

رک : جوگ لینا.

jog kaa jogii

کسی جوگ کا پیرو ، ایک ہی جوگ کا چیلا.

jog maayaa jii

برہما کی بیوی ، وہ دیوی جس کے قبضے میں جوگ کی پر اسرار قوتیں ہیں.

jogiyo.n kaa Da.nD bairaagiyo.n ke sar

خطا کوئی کرے اور سر کسی کے پڑے .

joges

رک : جوگیشور .

jogii kaa miit

بے سروپا آدمی کسی کا دوست نہیں ہوتا.

jognii-chakkar

(نجوم) جوگنی معنی نمبر ۲، ۳ (رک) کی گردش یا دورہ .

jogiyaa-aranD

اَرَنْڈ کی ایک قسم جس کا رن٘گ سرخ ہوتا ہے اور نسبتاً مضبوط بھی .

jogii kis ke miit

ascetics have no friends

jogaar

رک : جگار ، جگالی.

jogii jogii la.De.nge khapro.n kaa muft me.n nuqsaan hogaa

بڑوں کے جھگڑے فساد میں چھوٹوں کا نقصان ہوتا ہے ، جب متخاصمین کے تنازع سے اوروں کو ضرر پہن٘چے تو یہ مثل بولتے ہیں .

jogii jugat jaane nahii.n geruu me.n kap.De ra.nge to kyaa hu.aa

سنیاسی یا جوگی بننے کے اصول سے نا واقف ہیں اور دکھاوے کے لیے گیرو میں کپڑے رنگ لیے ہیں

jogii kii piit kyaa

جوگی کی دوستی کا کوئی اعتبار نہیں، وہ ہمیشہ پھرتا رہتا ہے

jogii ko bel balaa

ذمہ داری کا تھوڑا سا کام بھی مصبیت ہوتا ہے

jogaa-chaaraa

یہ گروہ ہجز علم کے اور کسی شے کو موجود نہیں مانتا اور اشیا کو عالم کی نیزنگی خیال کرتے ہیں.

Meaning ofSee meaning dhyaan in English, Hindi & Urdu

dhyaan

ध्यान•دِھیان

Origin: Hindi

Vazn : 21

English meaning of dhyaan

Noun, Masculine

heed, attention, consideration, regard
thought, contemplation, meditation
fear

Sher Examples

ab talak us ko dhyān ho merā

kyā pata ye gumān ho merā

ab talak us ko dhyan ho mera

kya pata ye guman ho mera

Zubair Ali Tabish

ham un ko soch meñ gum dekh kar vāpas chale aa.e

vo apne dhyān meñ baiThe hue achchhe lage ham ko

hum un ko soch mein gum dekh kar wapas chale aae

wo apne dhyan mein baiThe hue achchhe lage hum ko

Ahmad Mushtaq

aane vaalī nasleñ tum par faḳhr kareñgī ham-asro

jab bhī un ko dhyān aa.egā tum ne 'firāq' ko dekhā hai

aane wali naslen tum par faKHr karengi ham-asro

jab bhi un ko dhyan aaega tum ne 'firaq' ko dekha hai

Firaq Gorakhpuri

ḳhushī milī to ye aalam thā bad-havāsī kā

ki dhyān hī na rahā ġham kī be-libāsī kā

KHushi mili to ye aalam tha bad-hawasi ka

ki dhyan hi na raha gham ki be-libasi ka

Zafar Iqbal

maiñ baaġh meñ huuñ tālib-e-dīdār kisī kā

gul par hai nazar dhyān meñ ruḳhsār kisī kā

main bagh mein hun talib-e-didar kisi ka

gul par hai nazar dhyan mein ruKHsar kisi ka

Taashshuq Lakhnavi

ध्यान के हिंदी अर्थ

संज्ञा, पुल्लिंग

अंतःकरण या मन की वह वृत्ति या शक्ति जो उसे किसी चीज या बात का बोध कराती, उसमें कोई धारणा उत्पन्न करती अथवा कोई स्मृति जाग्रत करती है। जैसे-हमने उन्हें एक बार देखा तो है, पर उनकी आकृति हमारे ध्यान में नहीं आ रही है। मुहा०-ध्यान पर चढ़ना = किसी बात का चित्त या मन में कुछ समय के लिए अपना स्थान बना लेना। जैसे-अब तक वही दृश्य हमारे ध्यान पर चढ़ा है। ध्यान से उतरना ध्यान के क्षेत्र से बाहर हो जाना। याद न रह जाना। जैसे-आपकी पुस्तक लाना मेरे ध्यान से उतर गया।
ध्यान
० = ध्यान
अंतःकरण या मन की वह वृत्ति या स्थिति जिसमें वह किसी चीज या बात के संबंध में चिंतन, मनन या विचार करने में अग्रसर या प्रवृत्त होता है। किसी विषय को मानस-क्षेत्र में लाने या प्रत्यक्ष करने की अवस्था, क्रिया या भाव। मन का किसी विशिष्ट काम या बात की ओर लगना या होना। खयाल। जैसे-(क) हमारी बात ध्यान से सुनो। (ख) अभी वे किसी और ध्यान में हैं, उन्हें मत छेड़ो। क्रि० प्र०-आना।-जाना।-दिलाना।-देना।-लगना। -लगाना। विशेष-मानसिक और शारीरिक क्षेत्रों के अधिकतर कामों में हम मुख्यतः ध्यान की प्रेरणा और बल से ही प्रवृत्त होते हैं। कभी तो बाह्य इंद्रियों का कोई व्यापार हमारा ध्यान किसी ओर लगाता है, (जैसे-कोई चीज दिखाई पड़ने पर उसकी ओर ध्यान जाना) और कभी मन स्वतः किसी प्रकार के ध्यान में लग जाता है, (जैसे-कोई बात याद आने पर उसकी ओर ध्यान जाना या लगना)। यह हमारे अंतःकरण या चेतना की जाग्रत अवस्था का ऐसा व्यापार है जिससे कोई बात, भाव या रूप हमारे विचार का केंद्र बन जाता या हमारे मन में सर्वोपरि हो जाता है। महा०-(किसी चीज या बात पर) ध्यान जमना = चित्त का एकाग्र होकर किसी ओर उन्मुख होना। किसी काम या बात में मन का समु चित रूप से प्रवृत्त होकर स्थित होना। ध्यान बँटना जब ध्यान एक ओर लगा हो, तब कोई दूसरा काम या बात सामने आने पर उसमें बाधा या विघ्न होना। ध्यान बँधना या लगना = (क) दे० ऊपर ' ध्यान जमना '। (ख) किसी प्रकार के मानसिक चितन का क्रम बराबर चलता रहना। जैसे-जब से उनकी बीमारी का समाचार मिला है, तब से हमारा ध्यान उन्हीं की तरफ बँधा (या लगा) है। (किसी के) ध्यान में डूबना, मग्न होना या लगना = किसी के चिंतन, मनन या विचार में इस प्रकार प्रवृत्त या लीन होना कि दूसरी बातों की चिंता, विचार या स्मरण ही न रह जाय। उदा०-कब की ध्यान-लगी लखै, यह घर लगिहै काहि।-बिहारी। (किसी को) ध्यान में लाना = (क) किसी को अपने मानस-क्षेत्र में स्थान देना या स्थापित करना। बराबर मन में बनाये रखना। उदा०-(क) ध्यान आनि ढिग प्रान-पति रहति मुदित दिन राति।-बिहारी। (ख) किसी का कुछ महत्त्व समझाते या सम्मान करते हुए उसके संबंध में कुछ विचार करना या सोचना। चिंता या परवाह करना। जैसे-वह तुम्हारे भाई साहब को तो ध्यान में लाता ही नहीं, तुम्हें वह क्या समझेगा ! (किसी काम, चीज या बात का) ध्यान रखना इस प्रकार सतर्क या सावधान रहना कि कोई अनुचित या अवांछनीय काम या बात न होने पावे अथवा कोई क्रम इष्ट और यथोचित रूप में चलता रहे। जैसे-(क) ध्यान रखना, यहाँ से कोई चीज गुम न होने पावे। (ख) हमारी अनुपस्थिति में रोगी का ध्यान रखना। पद-ध्यान से तत्पर, दत्तचित्त या सावधान होकर। जैसे-चिट्ठी जरा ध्यान से पढ़ो।
किसी विशेष विषय पर चित्त की एकाग्रता
किसी स्वरूप का एकाग्र चिंतन
चिंतन या मनन करने की प्रवृत्ति
स्मृति; याद; ख़याल
(योग) ध्येय विषय के साथ चित्त की एकाग्रता
गौर; सोच-विचार
बुद्धि; समझ।

دِھیان کے اردو معانی

Roman

اسم، مذکر

سُدھ، توجہ، اِلتفات
پاس، لحاظ، مُروّت
مراقبہ، روحانی عِلم، راہ سلوک، عبادت، اِستغراق
غور، فکر، مطالعہ، حقیقیت کی تلاش
ڈر، خوف

Urdu meaning of dhyaan

Roman

sudh, tavajjaa, iltiphaat
paas, lihaaz, muroXvat
muraaqaba, ruhaanii ilm, raah suluuk, ibaadat, istiGraaq
Gaur, fikr, mutaalaa, haqiiqiit kii talaash
Dar, Khauf

Idioms of dhyaan

See All

dhyaan bhaaTaknaa

خیال کا اِدھر اُدھر پھرنا .

dhyaan cha.Dhnaa

(مجازاً) خیال میں سما جانا ، کسی سے محبت ہو جانا .

dhyaan Daalnaa

توجہ مبذول کرانا ، خیال کو کسی طرف لے جانا ، شہ دینا ، ورغلانا .

dhyaan dau.Daanaa

خیال کرنا ، فکر کرنا .

dhyaan dau.Dnaa

کسی طرف خیال جانا .

dhyaan denaa

listen with full attention, give ear to

Proverbs of dhyaan

dhan jo.Dan ke dhyaan me.n yuu.nhii 'umr na kho, motii barge mol ke kabhii na Thiikar ho

دولت جمع کرنے کے خیال میں عمر نہیں گزارنی چاہیئے، ٹھیکری موتی کے برابر نہیں ہوسکتی

jo tuu hii raaja huvaa apnaa sukh mat Thaan, phikar aur phakiir ke dukh sukh par kar dhyaan

اگر تو حاکم بنے تو رعیت یعنی مخلوق کی بہتری کا خیال رکھ

priitam har se neh kar jaise khet kisaan, ghaaTe de aur DanD bhare pher khet se dhyaan

خدا سے محبت اس طرح ہونی چاہیے جس طرح کسان کو اپنے کھیت سے ہوتی ہے گرچہ نقصان اُٹھاتا ہے مگر اسے چھوڑتا نہیں

ujjval baran adhiintaa ek charan do dhyaan, ham jaane tum bhagat ho nire kapaT kii khaan

بگلا بھگت یعنی ظاہر میں کچھ باطن میں کچھ، ظاہر میں نیک مگر اصلاً برا

Rhyming words of dhyaan

21 121 221 1121 1221

aan baan bhaan chhaan daan dhaan Dhaan faan gaan ghaan gyaan haan jaan kaan khaan

a.Daan achaan adhaan ajaan amaan apaan aTaan avaan 'avaan azaan bakaan bakhaan banaan basaan bathaan

aabaan aadaan aalaan aamaan aasaan aavaan aa'vaan aa'yaan aazaan abdaan 'adnaan advaan adyaan afGaan afshaan

anumaan bahumaan Gasayaan Gashayaan hajaraan hanumaan haramaan hariyaan katiyaan KHafaqaan khaliyaan maniyaan paridhaan parimaan pavamaan

abaadaan abhiimaan agan-baan agar-daan ayarmaan badaKHshaan bahal-vaan baliidaan bayaabaan biyaabaan buzurgaan charaaGaan dabistaan daraKHshaan dayaamaan

Compound words of dhyaan

ashnaan-dhyaan bak-dhyaan be-dhyaan dhyaan-gyaan gyaan-dhyaan

Related searched words

jogii

yogi, one who retires from the world, hermit, ascetic, devotee, Hindu fakir, mendicant

jog

joining, uniting, fitting

jog-bazra

(نباتیات) ان فطروں میں تناسلی اعضا موجود ہوتے ہیں تناسلی ملاپ کا نتیجہ عموما ایک یبض بذرہ یا جوگ بذرہ ہوتا ہے .

joga

لیموں ، کھٹا وغیرہ کی ایک قسم ، لاط : جنس Citrus.

jogya

رک : جوگا .

jog-vaahii

a menstruum or medium for mixing medicines, alkali, quicksilver

jogiyaana

جوگیوں کا ، جوگیوں کا سا .

jog-bar

مناسب شوہر ، لائق بر ، کفو ، ہم پلہ مرد.

jog-paT

وہ پتلی پٹی نما لن٘گوٹ جو سنیاسی یا جوگی اپنی ستر پوشی کے لیے بان٘دھ لیتے ہیں.

jog-bazar

jog maayaa jii kaa pa.nkhaa

(ہندو) جوگ مایا جی (رک) کے مندر (واقع قطب دہلی) پر چڑھانے کے لیے جلوس کی شکل میں لے جایا جانے والا آراستہ پن٘کھا .

joguu

رک : جوگ .

jog-kalaa

علم و عمل ریاضت.

jog aasan

a posture or mode of sitting proper for profound and abstract meditation

jogii thaa so uTh gayaa, aasan rahii bhabhuut

The devotee is gone and nothing but the ashes remains on his seat, The soul is fled but dust is left

jogii ho jaanaa

۔فقیر ہوجانا۔ ؎

jognaa

مناسب، لیاقت، صلاحیت، اہلیت، وضع داری، علمیت

jognii

a female demon

jog karnaa

ریاضت کرنا ، دنیا چھوڑ کر خدا کی عبادت میں لگ جانا ، جوگی بننا.

jog-nidraa

a kind of sleep (supposed to be peculiar to devotees) which admits of the full exercise of the mental powers, a state of half-contemplation, half-sleep, light sleep, wakefulness

jog tajnaa

(کسی غم یا صدمے وغیرہ سے) جوگیوں کی وضع اختیار کرلینا.

jog-naavik

catfish, silvery river fish, Silurus asotus

jogiyaa

like a yogi or pertaining to be a yogi

jogitaa

suitability, propriety, fitness, appropriateness, consistency, ability, capability

jog pa.Dnaa

ستاروں کا ملاپ ہونا ، قران ہونا .

jog samaanaa

تیاگنے کی دھن سوار ہونا .

jog kamaanaa

ریاضت و عبادت کرنا ، دنیا کا عیش و آرام ترک کردینا ، جوگ کرنا.

jog ramaanaa

رک : جوگ سادھنا معنی نمبر ۲.

jog bhuulnaa

فقیری کے آداب یاد نہ رہنا ، عبادت و ریاضت بھول جانا .

jog saadhnaa

to practise meditation, to live a life of asceticism, to practise profound and abstract meditation, to lead the life of an ascetic, (dial) become an ascetic lead the life of an ascetic quit lay life

jog-abhyaas

جوگی کی ریاضت اور طور و طریق.

jogan

female Hindu ascetic

jograa

(کاشت کاری) بل میں جوا بان٘دھنے کی رسّی ، ندھا ، نادھی ، نریلی ، ہرنادھ .

jogii maare chhaar haath

غریب کو مارنے کا کوئی فائدہ نہیں، اگر جوگی کو ماریں تو راکھ ہی ہاتھ کو لگتی ہے

jogvanaa

دیکھ بھال کرنا ، حفاظت کرنا ، خبر گیری کرنا (= جُگانا).

jog-chaal

the precession of the equinoxes

joganiyaa

the wife of a jogī, a female devotee or performer of jog

jogeshar

رک : جوگ کا تحتی (جوگ + ایشر).

jog lenaa

to retire from the world, become or live like an ascetic

jogaa-jog

برابر ، ٹھیک ، ٹھیکم ٹھیک ، پورا پورا ؛ ہمسر ، مقابل ؛ قائل ، قابل ، قابلیت والا.

jog-maayaa

the māyā or magical power of the Yoga, a certain illusionary power which Jogīs are supposed to possess (viz. the being able to assume at will any number of forms of their own body)

jog kaa jog

(مجاذاً) نحس ستاروں کا ملاپ .

jog khonaa

ریاضت و عبادت کا پھل گن٘وانا ، روحانیت کھو دینا ، تپسیا ختم ہو جانا.

jogii-pan

سنیاسیوں کا سا روپ بھرنے یا جوگ لینے کی حالت .

jogeshvar

master of yoga, any master sage or yogi

jog le kar baiThnaa

رک : جوگ لینا.

jog kaa jogii

کسی جوگ کا پیرو ، ایک ہی جوگ کا چیلا.

jog maayaa jii

برہما کی بیوی ، وہ دیوی جس کے قبضے میں جوگ کی پر اسرار قوتیں ہیں.

jogiyo.n kaa Da.nD bairaagiyo.n ke sar

خطا کوئی کرے اور سر کسی کے پڑے .

joges

رک : جوگیشور .

jogii kaa miit

بے سروپا آدمی کسی کا دوست نہیں ہوتا.

jognii-chakkar

(نجوم) جوگنی معنی نمبر ۲، ۳ (رک) کی گردش یا دورہ .

jogiyaa-aranD

اَرَنْڈ کی ایک قسم جس کا رن٘گ سرخ ہوتا ہے اور نسبتاً مضبوط بھی .

jogii kis ke miit

ascetics have no friends

jogaar

رک : جگار ، جگالی.

jogii jogii la.De.nge khapro.n kaa muft me.n nuqsaan hogaa

jogii jugat jaane nahii.n geruu me.n kap.De ra.nge to kyaa hu.aa

سنیاسی یا جوگی بننے کے اصول سے نا واقف ہیں اور دکھاوے کے لیے گیرو میں کپڑے رنگ لیے ہیں

jogii kii piit kyaa

جوگی کی دوستی کا کوئی اعتبار نہیں، وہ ہمیشہ پھرتا رہتا ہے

jogii ko bel balaa

ذمہ داری کا تھوڑا سا کام بھی مصبیت ہوتا ہے

jogaa-chaaraa

[ halat ki sazgari ki vajah se vo zindagi mein kamyab hota chala gaya ]

Today's Vocabulary

Learn 10 Urdu words daily on Mobile App

"10 words down, endless possibilities ahead! 🚀📖"

Tune in tomorrow for the next 'Word of the Day' and elevate your language game!

"Unlock a world of Urdu words at your fingertips!"

Download App

Top Searched Words

Comment

I have read and I agree to Rekhta Privacy Policy

Submit

dhyaan

Upload Image Learn More

Name

Display Name

Attach Image

Select image

(format .png, .jpg, .jpeg & max size 4MB and upto 4 images)

I authorize Rekhta to make use of my image/s and I hold responsibility for the copyright of the same.

Cancel Upload Image

Subscribe to receive news & updates

I have read and I agree to Rekhta Privacy Policy

Speak Now

Delete 44 saved words?

Do you really want to delete these records? This process cannot be undone

Cancel Delete

Want to show word meaning

Do you really want to Show these meaning? This process cannot be undone

Cancel Done